استوکیومتری واکنش : بخشی ازعلم شیمی است که به بررسی روابط کمی میان موادشرکت کننده دریک واکنش شیمیایی(معادله شیمیایی) می پردازد.
دانش آموزان پایه دهم تجربی وریاضی می توانندجزوه فصل سوم شیمی دهم رااز اینجا دریافت کنند.
دانش آموزان پایه دهم تجربی وریاضی برای تمرین بیشترمی توانندمعادله ی واکنش های زیرراموازنه کنند.
روش حل مسائل استوکیومتری درکنکوروامتحان نهایی تفاوت هایی داردکه دانش آموزان بادرنظرگرفتن آنهامی تواننداین مسائل رابه درستی درآزمون سراسری وآزمون نهایی پاسخ دهند:
1-درامتحان نهایی اغلب معادله شیمیایی(موازنه شده)دراختیاردانش آموزقرارمی گیردولی درکنکورداوطلب بایدمعادله شیمیایی(موازنه شده)راحفظ باشد.
2-درامتحان نهایی معمولاجرم های مولی ترکیب هاومولکول هارادراختیاردانش آموزقرارمی دهندولی درکنکورداوطلب بایدبااستفاده ازجرم های اتمی داده شده آنهاراحساب کندبنابراین داوطلب کنکوربهتراست تاحدامکان جرم مولی عناصر ، مولکول هاوترکیب های مطرح شده درکتاب راحفظ باشد.
3-درامتحان نهایی معادله های شیمیایی اغلب به صورت موازنه شده دراختیاردانش آموزقرارمی گیردولی درکنکورمعمولاداوطلب بایدمعادله شیمیایی موازنه نشده راابتداموازنه کندسپس به حل مسئله بپردازدبنابراین بهتراست داوطلب معادله های شیمیایی موازنه شده کتاب راحفظ باشد.
4-درامتحان نهایی دانش آموزبایدمحاسبات عددی رادقیق وبه طورکامل بنویسددرحالی که داوطلب کنکوربهتراست بیشتر محاسبات عددی راتاحدامکان بادقت به صورت ذهنی انجام دهد.
5-درامتحان نهایی ضرایب تبدیل بایددرراه حل مسئله ازروی معادله ی موازنه شده درمتن سوال استخراج ومورداستفاده قرارگیردولی درکنکورفقط نسبت مولی معلوم ومجهول راازمعادله شیمیایی که درذهن داردبرای حل مسئله درنظربگیرد.
داوطلبان امتحان نهایی وآزمون های سراسری باتمرین وتکرارهرچه بیشترودرنظرگرفتن نکات بالامی توانندپاسخ گویی به این نوع سوال های نهایی وکنکوررامدیریت زمان کنندوسوال های مربوط به استوکیومتری رابه راحتی پاسخ دهند.
قابل توجه دانش آموزان پایه دهم ویازدهم وداوطلبان کنکورسراسری(تجربی وریاضی)دراین مجموعه 128سوال ازآزمون های سراسری96-83همراه باپاسخ تشریحی برای تمرین بیشتروتسلط برمسائل استوکیومتری گردآوری شده دانش آموزان علاقه مندمی توانندفایل آن رااز اینجا دریافت کنند.
برای بررسی درستی یک ساختارلوویس ویاانتخاب بهترین ساختارلوویس ازبین دویاچندساختارممکن برای یک ترکیب بارقراردادی آن راحساب می کنیم .
- ساختاری که بارقراردادی آن (هریک ازاتم ها)به صفرنزدیک ترباشدبهترین ساختاراست .
-برای یونهای مثبت یامنفی مچموع بارهای قراردادی بایدبرابرباریون باشد.
-وقتی باترکیب های عناصردوره ی سوم به بعدسروکارداریم بارقراردادی رابررسی می کنیم.
محاسبه ی بارقراردادی:
بارقراردادی رامی توان بایکی ازروش های زیرحساب کرد.
1- (تعدادالکترون هادراطراف اتم درمولکول)-(تعدادالکترون های لایه ظرفیت دراتم خنثی)=بارقراردادی
2- (تعدادالکترون های ناپیوندی)-(نصف تعدادالکترون های اتم درپیوندهای کووالانسی)- ( تعدادالکترون های لایه ظرفیت دراتم خنثی)=بارقراردادی
3- (تعدادالکترون های ناپیوندی)-( تعدادپیوندهای کووالانسی)- ( تعدادالکترون های لایه ظرفیت دراتم خنثی)=بارقراردادی
4- (a) اطراف اتم موردنظریک دایره رسم می کنیم.
(b) تعدادالکترون های این اتم رادرون دایره شمارش می کنیم(الکترون های پیوندی مشترک هستند).
(c) الکترون های درون دایره – تعدادالکترون های لایه ظرفیت اتم =بارقراردادی اتم
مراحل کلی نوشتن ساختارهای لوویس:
1-رسم آرایش اتم هانسبت به یکدیگر:
1-1)برای ترکیب هایی بافرمول عمومی ABn اتمی که شماره گروه پایین تری دارددرمرکزقرارمی گیرد.
(معمولا این اتم الکترونگاتیوی کمتری دارد)
2-1)اگراتم هاشماره گروه یکسانی دارنداتمی که شماره دوره بزرگتری دارددرمرکزقرارمی گیرد.
3-1)اتم H یک پیوندتشکیل می دهدبنابراین به عنوان اتم مرکزی قرارنمی گیرد.
2-تعدادالکترونهای ظرفیت همه اتمهاراجمع می کنیم.
1-2)برای آنیونهابه ازای هربارمنفی یک الکترون به مجموع الکترون های ظرفیت اضافه می کنیم.
2-2)برای کاتیون هابه ازای هربارمثبت یک الکترون ازمجموع الکترون های ظرفیت کم می کنیم.
3-ازهراتم اطراف یک پیوندیگانه به سمت اتم مرکزی رسم می کنیم.
4-به ازای هرپیوندیگانه دوالکترون ازمجموع الکترون های ظرفیت کم می کنیم.
5-الکترون های ظرفیت باقی مانده رابه صورت جفت بین اتم هاتقسیم می کنیم تاهراتم 8 الکترون داشته باشد(اتم H دوالکترون می گیرد).
1-5)جفت الکترون های ناپیوندی راابتداروی اتم های اطراف قرارمی دهیم.
2-5)الکترون های باقی مانده راروی اتم مرکزی قرارمی دهیم.
6-اگراتم مرکزی 8 الکترون نداشت جفت الکترون های ناپیوندی رو ی اتم های اطراف رابه جفت الکترون های پیوندی بااتم مرکزی تبدیل می کنیم تاپیوندهای چندگانه تشکیل شود.
7-بررسی می کنیم که هراتم 8 الکترون ظرفیت(اتم H 2 الکترون)داشته باشد.
دانش آموزانی که به دنبال رسم صحیح ساختارلوویس می باشنددرقسمت پیوندهای روزانه می توانندبه نرم افزاری دسترسی پیداکنندکه این ساختارهارارسم می کند،پس ازواردشدن درسایت مربوطه مقابل کلمه ی Molecule فرمول شیمیایی یانام شیمیایی (باحروف لاتین)ترکیب موردنظرراتایپ کرده وبرروی کلمه ی submit کلیک نمایید.
